Tôi đau khổ, tuy thế tôi vẫn không hiện hữu. Tôi là ẩn số x trong một phương trình vô định. Tôi là một thứ bóng ma trong đời sống đã đánh mất mọi khởi đầu và mọi kết cuộc.

Tôi đọc đoạn văn trên trong cô nhi viện khi tôi mới mười lăm hay mười sáu tuổi. Bây giờ tôi nghĩ Dostoevky viết câu đó để chứng tỏ nỗi thất vọng khôn cùng của nhân loại và có lẽ để làm thấm nhuần nỗi kinh hoàng trong trái tim mỗi người hầu khuyến dụ họ tìm sự cứu rỗi trong niềm tin vào Đấng Tối cao.

Nhưng vào thuở xa xưa khi còn thơ ấu, lúc đọc câu ấy nó đã là một tia sáng bừng lên trong hồn tôi. Nó an ủi tôi, vì chuyện là một hồn ma không làm tôi sợ.

Tôi nghĩ rằng ẩn số x và cái phương trình vô định của nó là một tấm lá chắn ma thuật. Và giờ đây, vẫn tồn tại dù đã từng kinh qua bao nguy cơ và bao đau khổ, nhờ khôn ngoan theo đúng lời châm “minh triết bảo thân” nhưng tôi không còn có thể vận dụng xảo thuật cũ là dự phóng tự thân vào hai chiều nghịch hướng của thời gian. Cuộc sống của tôi lâu nay không còn đau khổ cay đắng như xưa, còn tương lai không thể cứu hộ cho tôi.

Tôi bị vây bọc bởi vô số những biểu đồ may rủi và tôi không nằm dưới ảo tưởng nào. Bây giờ tôi chỉ biết sự kiện là dù hoạch định cẩn thận đến thế nào, dù tinh khôn đến đâu, dù có thi hành cả chánh pháp lẫn tà đạo, tôi cũng không thể nào thực sự thắng.

Cuối cùng tôi đành chấp nhận sự kiện mình không còn là một pháp sư nữa. Nhưng rồi, đã sao nào?

Tôi vẫn còn sống đây, vẫn còn hiên ngang tồn tại và chỉ điều ấy thôi cũng còn hơn những gì tôi có thể nói cho anh Arlie, hay cho Janelle hay cho Osano. Và cho Cully và Malomar, và Jordan. Bây giờ tôi hiểu được Jordan. Chuyện đơn giản thôi. Đời sống quá tải đối với anh. Nhưng không quá đối với tôi. Chỉ những kẻ điên dại mới chọn cái chết.

Tôi có là một quái vật không, mà tôi không đau lòng, tôi lại ham sống đến vậy? Mà tôi có thể hy sinh người anh duy nhất của tôi, sự khởi đầu duy nhất của tôi, rồi Osano và Janelle và Cully và chẳng bao giờ động mối từ tâm vì họ mà chỉ khóc cho một người?

Mà tôi lại có thể thấy an ủi với cái thế giới tôi đã xây dựng lên cho riêng mình.

Chúng ta từng cười nhạo người cổ sơ vì nỗi lo lắng, hãi hùng của hắn trước những trò lang băm của thiên nhiên, trong khi chúng ta cũng kinh hoàng vì những nỗi hãi hùng và tội lỗi bay túa lên trong đầu óc chúng ta. Cái mà chúng ta nghĩ là cảm tính của chúng ta, chỉ là một dạng tiến hoá cao hơn của nỗi kinh hoàng nơi con thú khốn khổ ngu ngơ. Chúng ta đau khổ chẳng để làm quái gì. ước muốn thầm kín về cái chết của chính mình, đó chính là bi kịch thực sự, duy nhất của chúng ta.

Merlyn, Merlyn. Chắc chắn rồi, một ngàn năm đã trôi qua và cuối cùng người cũng phải thức giấc nơi hang động của ngươi, đội lên đầu cái mũ chóp nhọn đính đầy sao, đi qua một thế giới mới lạ lùng. Và này, kẻ hoang đàng khốn khổ, với ma thuật đầy tinh xảo của người, có ích chi cho người giấc ngủ ngàn năm kia, với người nữ mê hoặc người vẫn nầm yên trong nấm mộ của nàng, và cả hai chàng Arthur của chúng ta đều hoá thành tro bụi?

Hay người vẫn còn câu thần chú cuối cùng nhưng đã mất linh? Và khi người bắt ấn quyết và hô lên “Cấp cấp như luật lệnh” nhưng chẳng có âm binh thần tướng nào còn luân theo sự điều khiển của người.

Hay một câu thần chú dài dằng dặc nhưng chẳng có nghĩa lý gì, dầu với một tay chơi? Ta vẫn còn đây một chồng con phỉnh màu đen và rất ngứa ngáy muốn thử chơi cảm giác kinh hoàng.

Ta đau khổ nhưng ta đang hiện hữu. Đúng, ta có thể chỉ là một bóng ma trong đời, nhưng ta biết chỗ khởi đầu và chỗ tận cùng của ta. Đúng, ta là cái ẩn số x trong một phương trình vô định, cái ẩn số sẽ làm kinh hoàng nhân loại khi nó du hành xuyên qua hàng triệu thiên hà. Nhưng không hề gì. Ấn số x kia chính là tảng đá trên đó ta đứng đối mặt cùng vũ trụ, trăng sao.