Ba sợi chỉ bị đứtSherlock Holmes có tài làm cho đầu óc thư giãn lúc nào anh muốn.

Anh say mê chiêm ngưỡng tranh của các họa sĩ Bỉ hiện đại và suốt hai giờ, anh dường như không nhớ tới câu chuyện lạ lùng đã cuốn hút chúng tôi.

Suốt đoạn đường từ nhà triển lãm đến khách sạn, anh toàn nói về hội họa mặc dầu trong lĩnh vực này trình độ của anh chưa cao.- Ngài Henry đang đợi các ông ở trên gác – Người trực phòng ngoài nói với chúng tôi – Ngài yêu cầu mời khách đến chỗ ngài ngay lập tức.- Ông cho phép tôi coi danh sách khách trọ được chứ?- Holmes hỏi.- Xin mời ông.Sau họ Baskerville trong cuốn sổ còn có hai dòng nữa: Theophilus Johnson cùng gia đình đến từ Newcastle và bà Oldmore với người hầu gái đến từ vùng High Lodge, Alton.- Đây là ông Johnson quen biết của chúng ta phải không? – Holmes nói với người trực phòng – ông ta là trạng sư, tóc bạc và chân đi hơi khập khiễng?- Không, thưa ông, ông Johnson này là chủ mỏ than, chưa già, chỉ trạc tuổi ông thôi.- Ông biết chắc ông ta không phải là luật sư?- Tôi tin như vậy, ông ta là khách trọ thường xuyên của chúng tôi…- Vậy à? Bà Oldmore…!tôi có nghe tới cái họ này ở đâu đó rồi.

Xin thứ lỗi cho tôi vì quá tò mò nhưng đã có lần xảy ra thế này: muốn tìm một người quen mà lại tìm thấy một người khác.- Bà Oldmore không được khỏe mạnh, có một thời gian chồng bà là thị trưởng của Gloucester, mỗi khi đến thành phố, bà chỉ ngụ tại khách sạn của chúng tôi.- Xin cám ơn ông.

Có lẽ tôi lầm bà ta với người phụ nữ khác…!Nhưng vấn đề này đã giúp chúng ta xác định một sự thật rất quan trọng, Watson ạ.-Holmes tiếp tục thầm thì khi chúng tôi theo cầu thang lên gác – Bây giờ chúng ta mới rõ là những người chúng ta đang quan tâm không có ở đây.- Thí dụ?- Chẳng hạn…!Ô hay! Có chuyện quỷ quái gì vậy anh Watson?Chúng tôi bước vào sân thượng và gặp ngài Henry ở đây.

Ông ta chạy vào cầu thang, trong tay cầm một chiếc giày cũ đầy bụi, cả người đỏ bừng vì giận dữ.

Lưỡi ông ta líu lại vì bực tức, và khi ông bật lên thành lời thì ngay lập tức bị lẫn sang âm Bắc Mỹ một cách rõ rệt.

Điều này, lúc sáng chúng tôi không nhận thấy ở ông.- Ở khách sạn này người ta coi tôi là một thằng ngốc chắc? – Ngài Henry la lên – Tôi không cho phép đùa giỡn như vậy.

Nếu thằng ngu ngốc ấy không tìm thấy chiếc giầy của tôi thì sẽ to chuyện cho mà xem! Tôi cũng thích cười cợt, nhưng lần này thì những kẻ ưa bỡn cợt ở đây đã hơi quá đáng.- Ngài vẫn tìm chiếc giày mất phải không?- Vâng, đang tìm và tôi sẽ tìm thấy.- Nhưng ngài đã nói đó là một chiếc giày màu nâu mới cơ mà?- Vâng, thưa ông, còn bây giờ là chiếc giày đen.- Thế đấy! Lẽ nào ngài sực nhớ ra và…- Chính vậy! Tôi có tất cả ba đôi giày: một đôi màu nâu, một đôi đen cũ kỹ và một đôi giày đánh xi mà tôi đang mang đây.

Chiều qua một chiếc giày nâu bị mất.

Còn hôm nay thì bị cuỗm chiếc giày đen…!A, anh tìm thấy rồi hả? Sao anh nhìn chằm chằm vào tôi như thế?Nhân viên hầu phòng người Đức xuất hiện với vẻ mặt lo ngại:- Không, thưa ông.

Tôi đã hỏi tất cả mọi người rồi, không ai mảy may biết gì cả.- Vậy đấy, hãy nghe đây, hoặc là trong chiều nay anh tìm được chiếc giày của ta, hoặc là ta sẽ đến chỗ viên quản lý nói rõ với ông ấy là ta sẽ mau chóng rời khỏi nơi đây.- Chúng tôi sẽ tìm được thôi…!Xin kiên nhẫn một chút, thưa ngài!- Nên nhớ đây là lần cuối cùng đấy.

Ta sẽ không cho phép ai lấy cắp của ta trong cái ổ gian phi này nữa đâu?…!Ông Holmes, hãy thứ lỗi cho tôi vì tôi đã làm ông bận tâm bởi những chuyện vặt vãnh.- Vậy mà những chuyện vặt vãnh ấy lại đáng để chúng ta bận tâm đấy.- Ông cho chúng có nhiều ý nghĩa đến thế kia ư?- Bản thân ngài giải thích chuyện này như thế nào?- Tôi không có ý định giải thích.

Trong đời tôi, chưa bao giờ xảy ra một chuyện phi lý và quái lạ hơn thế.- Không có cái gì quái lạ hơn sao…!Đúng, đúng vậy! – Holmes trầm ngâm nói.- Bản thân ông nghĩ sao về chuyện đó?- Xin thú thật là tôi vẫn chưa có kết luận dứt khoát, câu chuyện còn rất rắc rối, ngài Henry ạ.

Nếu gắn nó với cái chết của bác ngài thì trong số 500 vụ án tôi đã có dịp phanh phui, đây sẽ là vụ án phức tạp nhất.

Thế nhưng, trong tay tôi đã có những manh mối, mà rồi một manh mối trong số đó sẽ đưa chúng ta đến lời giải đáp.Sau bữa ăn câu chuyện giữa chúng tôi diễn ra rất thoải mái, chỉ đả động chút ít vấn đề đưa bốn chúng tôi đến cuộc gặp mặt này.

Khi chúng tôi sang phòng khách, Holmes mới hỏi ngài Henry Baskerville định làm gì.- Tôi sẽ đến lâu đài Baskerville – ngài Henry nói.- Khi nào?- Cuối tuần này.- Tôi nghĩ quyết định của ngài là đúng đắn.

Giờ đây tôi có đủ lý do để tin rằng ở London ngài đang bị giám sát chặt chẽ.

Ở một thành phố lớn như thế này thật khó lòng mà xác định họ là ai và họ muốn gì.

Nếu họ hành động với những ý đồ xấu xa thì ngài có thể bị nguy.

Bác sĩ Mortimer, ông có biết là sáng nay lúc các ông rời khỏi nhà tôi, ai đã theo dõi các ông không?Bác sĩ Mortimer nhổm phắt lên:- Theo dõi? Ai vậy?- Đáng tiếc, tôi không thể nói là ai.

Trong số những ngươi láng giềng hoặc quen thuộc của ông ở Dartmoor có ai râu đen và rậm không?- Không…!nhưng, gượm đã…!mà tất nhiên…!Viên quản lý của ngài Charles, ông Barrymore có râu đen và rậm.- Hừ! Vậy hiện giờ ông ta ở đâu?- Ở lâu đài Baskerville.

Tòa nhà đang được ông ta trông nom.- Cần kiểm tra xem quả thật ông ta có ở đấy không hay là ở London?- Làm sao làm được?- Đưa cho tôi mẫu điện tín.

“Đã chuẩn bị để ngài Henry trở về chưa?” Chúng ta ghi địa chỉ thế này.

“Lâu đài Baskerville gửi ông Barrymore”.

Bưu điện gần nhất ở chỗ ông là ở đâu? Grimpen phải không? Được lắm? Chúng ta sẽ gửi bức điện thứ hai – cho người phụ trách bưu điện: “Yêu cầu chuyển tận tay ông Barrymore theo địa chỉ được ghi trên bức điện.

Nếu ông ta tình cờ vắng mặt, hãy chuyển lại cho ngài Henry Baskerville, khách sạn Northumberland”.

Thế là được rồi.

Đến tối là chúng ta sẽ biết Barrymore có mặt tại Devonshire hay không?- Thật tuyệt? – Ngài Henry nói – Bác sĩ Mortimer này, nhân tiện hỏi thêm, Barrymore là ai vậy?- Ông ta là con của viên quản lý thái ấp đã chết.

Đó là thế hệ thứ tư của dòng họ ông ta sống ở lâu đài Baskerville.

Ông và vợ ông ta là những người đáng kính trọng.- Tuy vậy – Ngài Henry hỏi – Tôi cũng rất rõ là chừng nào lâu đài Baskerville còn chưa có chủ thì những người này còn được sống no đủ, nhàn nhã và vô tư lự.- Vâng, đúng thế.- Barrymore có được nhận một cái gì đó theo di chúc của ông Charles chứ?- Theo chúc thư, ông ta và bà vợ mỗi người được nhận 500 bảng.- Hừ! Họ đã biết điều đó à?- Vâng, ngài Charles ưa nói về những quyết định của mình trong trường hợp ngài qua đời.- Một sự kiện đáng quan tâm đấy.Bác sĩ Mortimer nói:- Tôi hy vọng là ông sẽ không bắt đầu ngờ vực tất cả những ai nhận tiền theo di chúc của ngài Charles chứ? Ngài cũng để lại cho tôi 1.000 bảng.- Còn ai nữa không?- Trong di chúc còn quy định nhiều khoản tiền nhỏ cho những người khác và một món tiền lạc quyên lớn dành cho các mục đích từ thiện.

Tất cả tài sản còn lại thuộc về ngài Henry.- Tổng số là bao nhiêu?- 740.000 bảng.Holmes nhíu mày kinh ngạc:- Tôi không thể không ngạc nhiên về số tiền khổng lồ như thế – Holmes nói.- Ngài Charles nổi tiếng là một người giàu có nhưng số tiền thực của gia tài ngài chỉ được biết sau khi chúng tôi xem xét các giấy tờ có giá trị.

Tổng số tài sản của ngài lên tới bạc triệu.- Quả thật, vì một khoản tiền kếch xù như vậy, người ta có thể sẵn sàng nhúng tay vào những trò mạo hiểm.

Còn một vấn đề nữa, bác sĩ Mortimer, chúng ta giả thiết là một chuyện gì đó xảy ra với người bạn trẻ của chúng ta…!giả thiết không lấy gì làm dễ chịu lắm, mong ngài thứ lỗi cho tôi…!vậy khi đó ai sẽ kế thừa thái ấp?- Bởi vì em út của ngài Charles, ngài Rodger Baskerville đã chết mà không có vợ, lâu đài Baskerville sẽ chuyển về tay những người họ hàng xa.

Cho James Desmond, một linh mục già đang sống ở Westmorland.- Xin cám ơn ông.

Tất cả nhưng chi tiết này đều đáng lưu ý.

Ông đã có dịp gặp gỡ James Desmond chứ?- Vâng ông ta có đến chỗ ngài Charles.

Đó là người có bề ngoài rất đáng kính trọng, và có nếp sống thật hoàn hảo.

Tôi nhớ là ngài Charles muốn chu cấp cho ông, nhưng ông khăng khăng chối từ.- Con người khiêm tốn đó có thể kế thừa tài sản của ngài Charles chứ?- Thái ấp chỉ thuộc về ông ta, trong trường hợp nếu người cai quản hiện giờ không sử dụng chúng.

Hoàn toàn có khả năng như vậy, vì ngài Henry rất có thể tự do dùng gia tài theo quan điểm riêng của mình.- Ngài đã lập di chúc phải không, ngài Henry?- Không, ông Holmes.

Tôi chưa có thì giờ, chỉ vì tới hôm qua, tôi mới rõ sự thể là thế nào.

Tuy vậy, cũng như bác tôi, tôi nghĩ rằng tiền bạc phải đi đôi với tước vị và thái ấp, vì nếu không có tiền thì làm thế nào trùng tu được thái ấp Baskerville?- Hoàn toàn đúng.

Vậy đó, ngài ạ, tôi cũng cho rằng ngài cần đi Denvonshire ngay tức khắc, nhưng với một điều kiện: trong tình huống nào ngài cũng không thể được đi đâu một mình cả.

– Holmes nói.- Bác sĩ Mortimer sẽ trở về cùng với tôi.- Nhưng công việc nghề nghiệp làm mất nhiều thời giờ của bác sĩ Mortimer, vả lại ông ấy sống cách lâu đài Baskerville tới vài dặm.

Không, dù mong muốn đến mức nào bác sĩ cũng không thể giúp ngài được.

Ngài cần có một người đáng tin cậy bên mình và người này lúc nào cũng phải ở cạnh ngài.- Ông có thể đi theo tôi không?- Nếu công việc đến mức nguy kịch thì dù sao tôi cũng đến chỗ ngài.

Nhưng, phạm vi hoạt động rộng rãi cũng như các mối quan tâm thường xuyên của tôi không cho phép tôi rời khỏi London với thời gian vô định được.- Ông sẽ khuyên ai thay thế ông?Holmes đặt tay lên vai tôi:- Nếu bạn tôi chấp thuận thì trong những giây phút khó khăn, ngài có thể trông cậy vào sự giúp đỡ của anh ấy.Lời đề nghị trút xuống người tôi như một gáo nước lạnh đổ vào đầu, thế nhưng không chờ đợi câu trả lời của tôi, Henry Baskerville đã nồng nhiệt lắc lắc tay tôi.- Bác sĩ Watson, xin ông vui lòng chấp thuận.

Nếu ông đến lâu đài Baskerville và sống ở đó với tôi thì tôi sẽ không bao giờ quên điều đó!Những lời của Holmes cùng sự nồng nhiệt của Nam tước trong việc đáp lại lời đề nghị của anh đã thực sự lôi cuốn tôi.- Tôi vui lòng tới lâu đài Baskerville với ngài.- Anh sẽ chuyển đến cho tôi bản phúc trình chi tiết.

Tôi sẽ chỉ đạo các hoạt động của anh.

Tôi cho rằng có thể ấn định chuyến đi vào thứ bảy.- Bác sĩ Watson, ông có đồng ý không?- Hoàn toàn nhất trí.- Nghĩa là nếu không có gì thay đổi, chúng ta sẽ đi chuyến tàu 9 giờ 30 ngày thứ bảy từ ga Paddington.Chúng tôi đứng lên sửa soạn giã từ, đột nhiên Henry kêu lên và với vẻ mặt vui mừng ông rút từ dưới chiếc tủ đứng ở góc phòng ra một chiếc giày màu nâu sáng.- Đây rồi vật thất lạc của tôi đây rồi!- Phải chi những chuyện khó khăn khác đều được giải quyết suôn sẻ thì hay biết mấy! – Holmes nói.- Nhưng dẫu sao điều đó cũng rất lạ lùng – Bác sĩ Mortimer lưu ý – Trước khi ăn cơm, tôi đã lùng sục khắp căn phòng mà.- Và tôi cũng chú ý đến tất cả các góc.

Không ở đâu có chiếc giày cả.

– Henry nói.- Nghĩa là người hầu phòng nó vào đây lúc chúng ta ăn cơm.Người hầu phòng Đức cũng khôn gcho biết được thêm điều gì.

Anh ta thề rằng đã tìm khắp nơi nhưng đã không tìm thấy.

Như vậy, lại thêm một điều bí ẩn vào hàng loạt những điều bí mật khác.

Chưa kể cái chết thê thảm của ngài Charles, trước mắt chung tôi trải ra một chuỗi sự kiện chưa được sáng tỏ xảy ra trong vòng chỉ hai ngày.

Lá thư được xếp bằng những chữ cắt từ báo.

Người lạ mặt râu rậm trong xe mui.

Sự thất lạc ban đầu của chiếc giày nâu mới và sau đó là chiếc giày đen cũ, còn bây giờ là sự xuất hiện chiếc giày nâu đó.Trên đường trở về đường Baker, Holmes ngồi im lặng trong xe mui và cứ xét theo đôi lông mày nhíu lại và cái nhìn căng thẳng của anh, có thể nhận thấy anh cũng như tôi đang mong muốn xâu chuỗi tất cả các sự kiện lạ lùng tưởng như không liên quan gì với nhau này thành một hệ thống duy nhất.

Cả chiều và tối hôm đó, anh ở trong phòng làm việc của mình, chìm đắm trong suy nghĩ triền miên.

Ngay trước bữa ăn trưa có hai bức điện chuyển cho chúng tôi.

Bức điện đầu tiên viết:“Vừa được biết là Barrymore vẫn ở lại điền trang.BASKERVILLE.”Và bức điện thứ hai viết:“Đã đi khắp 23 khách sạn, tiếc là không tìm thấy những trang báo Times bị cắt.CARTWRlGHT.”- Thế là hai sợi chỉ đã bị đứt ngay tức khắc, Watson.

Thôi được, chúng ta sẽ lần theo dấu vết khác vậy.- Anh còn có cơ sở ở người đánh xe chở kẻ lạ mặt kia mà!- Rất đúng.

Tôi đã hỏi họ tên và địa chỉ của hắn ở văn phòng cho thuê xe và tôi đã không ngạc nhiên nếu tiếng chuông gọi cửa ta đang nghe sẽ cho ta câu trả lời.Câu trả lời thậm chí còn hơn cả sự mong đợi của Holmes, bởi vì sau cánh cửa phòng làm việc thấy xuất hiện một chàng trai cao lớn.- Ở văn phòng họ nói với tôi là có một vì ở địa chỉ này muốn hỏi về số xe 2704 – Anh ta nói.

– Đã 7 năm điều khiển xe, tội không bao giờ phải nghe một lời khiếu nại nào cả.

Tôi nghĩ chính mình phải rẽ lại đây để trực tiếp nhận ra sự sai sót của mình là ở đâu.- Ông không có sai sót nào cả.

Ngược lại tôi sẽ trả tiền công hậu hĩ; chỉ xin ông trả lời thẳng vào các câu hỏi của tôi.- Ông cần gì? Thưa ông?- Trước hết tôi cần biết họ, tên và địa chỉ của ông, để khi cần, tôi có thể tìm ông.- Tôi tên John Clayton, ở tại nhà số 3, phố Turpey, Borough.

Xe mui đậu ở bến Shipley Yard, cạnh ga Waterloo.Holmes ghi lại tất cả điều đó.- Còn bây giờ, ông hãy kể cho tôi nghe về người hành khách của ông, cái người đã quan sát ngôi nhà, rồi sau đó theo dõi hai người ở đường Regent vào lúc 10 giờ sáng nay ấy.Người lái xe mui nhìn vào Holmes, vẻ kinh ngạc và hình như hơi lo ngại.- Biết kể với ông ra sao, khi chính ông biết những chuyện đó hơn cả tôi.

– Anh ta trả lời – Người hành khách nói với tôi rằng ông ta là thám tử và không được tiết lộ về chuyện đó…- Ông bạn ạ, ở đây có một vụ án nghiêm trọng.

Nếu ông có ý định che giấu tôi một điều gì thì có thể ông sẽ rơi vào một tình trạng không hay.

Thế nghĩa là ông ta nhận mình là một thám tử?- Vâng, thưa ông!- Ông ta nói câu đó vào lúc nào?- Lúc lên xe.- Ông ta còn nói chuyện gì nữa không?- Còn nói họ tên của mình.Holmes nhìn tôi vẻ đắc thắng.- Họ tên của ông ấy? Vậy là rất thiếu thận trọng.

Tên ông ta là gì?- Tên ông ấy – Viên lái xe mui nói – là Sherlock Holmes.Câu trả lời của người lái xe mui quả đã làm bạn tôi sững sờ.

Trong cuộc đời mình, tôi chưa từng nhìn thấy vẻ bàng hoàng biểu lộ trên nét mặt của anh đến mức như thế tới hai phút liền, anh không thể mở miệng nói được một lời, sau đấy anh cười khanh khách và nói lớn:- Một quả đấm, Watson ạ! Một quả đấm đích đáng.

Thanh kiếm trong tay đối thủ không chịu nhường tôi cả về tốc độ lẫn sự chính xác.

Lần này hắn đã thắng tôi một cách ngoạn mục.

Vậy tên ông ta là Sherlock Holmes phải không?- Vâng, thưa ông, ông ta nói như thế.- Thật xuất sắc! Bây giờ hãy kể cho tôi biết ông nhận người hành khách đó ở chỗ nào và cái gì đã xảy ra tiếp sau đó.- Ông ta gọi tôi vào lúc 9 giờ rưỡi sáng tại quảng trường Trafalgar.

Ông ấy nói: Tôi là thám tử và hứa trả cho tôi 2 guinea nếu tôi thực hiện chính xác những mệnh lệnh của ông và nếu tôi không gạn hỏi một điều gì cả.

Tôi chờ ông ra tới khách sạn Northumberland và dừng lại tại đây.

Sau đó từ trong khách sạn, có hai người đi ra gọi xe mui và đi đến phố của ông.- Tới chính ngôi nhà tôi đây.

– Holmes nói.- Ông ấy bảo tôi dừng ở giữa ngã tư và chúng tôi đợi ở đó chừng nửa giờ.

Sau đấy có hai người đi qua, và thế là chúng tôi đi theo sau họ, dọc đường Baker rồi ra ngoặt vào…- Điều ấy thì tôi biết rồi – Holmes nói.- Khi tới đường Regent, ông ta đóng cửa sổ xe và nói lớn: hãy phóng đến ga Waterloo.

Tôi quất đen đét vào con ngựa và 10 phút sau chúng tôi đã tới chỗ cần đến.

Tại đó, ông ta đưa tiền cho tôi theo đúng lời hứa rồi đi ra ga.

Vào phút cuối, ông ta quay lại nói: Có lẽ ông muốn biết ông vừa chở ai chứ? Tôi là Sherlock Holmes đây?- Được, tôi hiểu.

Ông không nhìn thấy ông ta nữa chứ?- Không, vì ông ta đã đi vào nhà ga.- Thế bây giờ ông hãy tả cho tôi biết dáng vẻ của ông Sherlock Holmes đi.Người đánh xe gãi gãi vào gáy.- Khó tả lắm.

Ông ta khoảng dưới 40 tuổi, vóc người tầm thước, thấp hơn ông chừng 2, 3 inch thưa ông.

Ăn mặc tươm tất, râu đen, mặt thì tai tái.

Tôi không thể kể điều gì hơn được nữa, thưa ông.- Màu mắt ra sao?- Tôi không để ý…- Ông không nhớ được điều gì khác nữa?- Không, thưa ông.- Thôi được rồi.

Tiền thưởng của ông đây.

Ông sẽ còn nhận được thêm, nếu ông dò hỏi một điều gì về con người ấy.

Chúc ông mọi sự tốt đẹp.- Chúc ông luôn khoẻ mạnh, thưa ông.

Xin cám ơn ông.John Clayton vừa cười vừa lui ra, còn Holmes thì nhún vai và với một nụ cười ngao ngán, anh quay lại chỗ tôi.- Thế là sợi chỉ thứ ba cũng đứt rồi.

Giờ đây hãy làm ơn bắt tay vào công việc từ đầu vậy.

Thật là một gã ranh mãnh? Hắn biết số nhà của chúng ta, biết ngài Henry Baskerville đến đây để nhờ khuyên bảo, nhìn thấy tôi ở đường Regent, đoán ra số xe có thể bị chú ý rồi người ta sẽ tìm ra người đánh xe, và hắn nhạo báng tôi.

Anh Watson, chúng ta có một đối thủ xứng đáng.

Tôi bị thất bại ở London.

Chúng ta hy vọng là sẽ gỡ gạc lại ở Devonshire.

Nhưng dẫu sao điều đó cũng khiến tôi lo ngại.- Về cái gì?- Về chuyến đi của anh.

Vụ án không hay và nguy hiểm.

Càng nghĩ về nó, tôi càng thấy lo ngại hơn.

Anh có thể cười nhạo tôi, nhưng tôi sẽ rất vui nếu như anh trở về đường Baker bình an vô sự..