Katya ngồi trong một chiếc ghế bành khổng lồ, cố để không bị trượt vào sâu bên trong, chờ bà quản lý ngân hàng trò chuyện xong, rồi nghe điện thoại, rồi lại chăm chú đánh máy. Katya đã ngồi nhìn bà ta từ ngoài tấm kính chắn đến hai mươi phút rồi. Bà quản lý rõ ràng biết đến sự có mặt của sáu vị khách đang ngồi chờ đợi mỏi mệt trong khu vực của mình. Khi một vị khách đứng lên và nói mình đã ở đây bốn mươi phút rồi và sẽ lấy làm biết ơn khi được gặp một lát thôi, thì bà quản lý đưa mắt nhìn như thể chưa ai từng dám đưa ra cái yêu cầu trơ tráo đến vậy.
“Làm sao tôi biết được chị ngồi đây bao lâu rồi?” Bà ta quát lại. “Tôi không chịu trách nhiệm về mấy cái việc đó. Chị phải ngồi đợi đến lượt chị thôi!”
Ở quầy thu ngân, các khách hàng đang tranh cãi về các khoản tiền gửi, tín dụng, thanh toán chậm. Vách ngăn không đủ cách âm nên Katya nghe được hết mọi việc – ngay cả tiếng cô nhân viên ngân hàng ngồi trong góc ậm ừ gọi tên Nancy Ajam mỗi khi cô ta đếm hóa đơn. Cửa trước bật mở, một luồng không khí nóng ùa vào, làm lao xao đám lá của mấy chậu cây cảnh và cuốn tung tà áo trùm của những người xung quanh. Một phụ nữ bước vào, đế giày cao gót nện trên nền đá cẩm thạch láng bóng. Bà ta tiến thẳng về phía bà quản lý phòng giao dịch và được chào đón với thái độ xun xoe ngọt ngào. Vị khách mới đến khinh khỉnh ném phịch chiếc xắc tay cỡ lớn hiệu Dior lên mặt bàn. Mấy phụ nữ trong khu vực chờ bắt đầu cằn nhằn, và có người thở hắt ra thành tiếng trong sự tức giận.
Ngân hàng dành cho nam giới có chậm chạp và quan liêu vậy không nhỉ? Katya từng một lần đến ngân hàng dành cho nam giới, khi mẹ cô (cầu Chúa phù hộ cho bà), bực tức vì thái độ phục vụ của ngân hàng dành cho phụ nữ, đã phăm phăm băng qua đường và gạt phăng đám nhân viên bảo vệ vói ý định nói chuyện với “vị quản lý nam” khét tiếng, người mà nêu vắng mặt thì chẳng có việc gì ở khu vực dịch vụ dành cho phụ nữ được quyết cả. Bà đã trùm lên khắp ngân hàng đó một sự im lặng nặng nề. Năm mươi người đàn ông quay sang nhìn bà chằm chặp, mặt lạnh lùng khó chịu. Katya rụt rè theo sau mẹ, tóm chặt cánh tay bà và kéo bà ra ngoài, nhưng mẹ cô, người sau đó phải chịu đau đớn vì căn bệnh ung thư đã giết chết bà, đã không chịu nhúc nhích cho đến khi nói chuyện được với tay quản lý đó.
Ngay cả khi họ muốn làm việc, ngay cả khi chồng và cha cho phép họ giao tiếp với đàn ông lạ mặt, ngay cả khi họ có bằng lái xe, thẻ căn cước, người giữ trẻ, thì phụ nữ Ả Rập Xê-Út vẫn phải gian nan để tìm việc làm. Quốc gia vĩ đại này, một quốc gia có thể nhập khẩu bất cứ thứ gì họ cần, thì cũng có thể nhập khẩu đến chín mươi phần trăm nhân công cho khu vực tư nhân chứ. Katya đã được nghe về sự hô hào chống nhập cư từ những quốc gia khác – Châu Âu muốn gửi trả người Hồi giáo về nước; nước Mỹ kiên quyết đóng cửa trước người Mexico – nhưng Ả Rập Xê-Út thì mặc nhiên trở thành một vương quốc của những người lạ mặt. Quốc gia này chào đón người nhập cư bởi những người đó đã dựng lên ảo tưởng rằng tất cả những người Ả Rập đều có thể thuê người giúp việc, bởi những người nhập cư đã làm các công việc mà hầu hết những ngưòi Ả Rập sẽ không bao giờ màng tới – giúp việc, thu nhặt rác, lái taxi – và bởi vì không có những người nhập cư, chắc chắn không có việc gì được hoàn tất cả.
Nhưng những ngân hàng này là của Ả Rập Xê-Út, một phần phong trào của các công ty cải cách hơn là để tạo công ăn việc làm cho phụ nữ Ả Rập Xê-út (mặc dù chỉ trong những ngân hàng dành cho phụ nữ đi chăng nữa). Nếu đây là cách Ả Rập Xê-Út hóa lực lượng lao động, theo như Katya hiểu, thì đất nước này quả thực đang hướng tới những rắc rối.
Katya ngồi tựa vào ghế bành và nhắm mắt lại. Cô nên từ bỏ việc chờ đợi và về nhà thôi, nhưng đây là lần đầu tiên trong cá tháng cô mới được ở một mình mà không phải chịu trách nhiệm gì. Cô không muốn phải đối diện với thực tại bởi điều đang chờ đợi cô là một lời cầu hôn và người đàn ông mà cô hy vọng là cô yêu đang kiên nhẫn đứng bên cuộc đời cô. Mất việc cũng là nỗi khiếp sợ làm cô tê liệt tâm trí.
Nếu ngươi không lấy chồng, cô tự nhủ, ngươi sẽ mất việc. Cô đã gian dối và nói với họ rằng cô đã lập gia đình để được làm việc ở Cục, cô buộc phải làm vậy. Chỉ có Osama phát hiện ra sự thật. Ông chưa sa thải cô, nhưng nỗi đe dọa đó đeo đuổi cô mỗi ngày. Nó đã tạo nên sự đối kháng ngày càng tăng của cô đối với Daher, người từng thấy cô một buổi tối làm việc muộn và nói: “Cô không hành xử giống phụ nữ đã có chồng.”
Cô hiểu anh ta có ý nói Cô đang hành xử giống đàn ông, nhưng nó vẫn khiến cô thấy ớn lạnh, và cô nhận ra mình luôn luôn lo lắng về anh ta. Liệu anh ta có phát hiện ra cô chưa kết hôn không nhỉ? Việc đó thật dễ dàng nên bước thẳng vào phòng lưu trữ hồ sơ và tìm hiểu thông tin.
Nhưng một cuộc hôn nhân có thể sẽ chỉ là một đại lộ đẹp đẽ rợp bóng cây xanh dẫn đến cái kết chấm hết những giấc mơ của cô mà thôi. Cô nghĩ về Nayir và cô nhớ đến niềm mong mỏi da diết mà cô dành cho anh, nhưng nỗi sợ hãi đã dập tắt lòng khao khát đó. Nayir không phải típ người sẽ bằng lòng với việc vợ mình phải làm việc chừng ấy thời gian trong ngày. Và điều gì sẽ xảy ra nếu họ có con? Làm sao cô có thể vừa làm việc, vừa chăm sóc lũ trẻ, vừa dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn và chiều chuộng yêu thương chồng mình được đây? Anh đã cầu hôn cô từ một tháng trước. Nó là khoảng thời gian dài day dứt khi bắt một người đàn ông phải chờ đợi, và cô vẫn chưa cho anh câu trả lời.
Cô không có câu trả lời.
Cô mất thêm một giờ đồng hồ nữa chỉ ngồi nhìn, rồi thêm mười lăm phút nữa để tranh luận. Họ đã vô tình đóng tài khoản tiền gửi thanh toán của cô, trong khi cô lại gửi ngân phiếu trả tiền lương của mình vào đó. Bà quản lý không hề có dữ liệu nào về việc Katya từng là khách hàng giao dịch với ngân hàng. Ngay cả khi Katya đưa tờ phiếu gửi tiền lấy từ trong ví của mình ra cũng không giúp ích gì. Bà ta dò xét nhìn Katya, rõ ràng là tự hỏi cô đang có mưu đồ gì bất chính. Với cách làm việc hiệu quả đặc trưng của mình, bà ta uống thêm một tách cà phê và chắm chúi vào máy tính thêm mười phút vô ích nữa, rồi đứng dậy đi nói chuyện với sếp, người có vẻ là quản lý thực sự của ngân hàng. Nửa tiếng sau, bà ta quay lại, mở lại tài khoản của Katya và đoán chắc một lần nữa với cô là tất cả mọi việc đều ổn. Nhưng chẳng có gì ổn cả, nhất là khi sinh kế của một người được lưu trữ một cách bất cẩn đến vậy trong bộ nhớ của một cái máy, như thể nó chưa từng phải đối mặt với cả tá những đối tượng quyền lực hơn thế cứ nhất nhất đòi xóa sạch nó đi.
Anh đang nói chuyện vói một người hàng xóm. Khi anh kéo mạnh sợi dây từ dưới nước – cúi người xuống, một bên gối tỳ trên mặt đất, và đầu nghiêng ở một góc kỳ quặc, như thể đang kiểm tra bụng dưới của một con lạc đà – lớp vải áo sơ-mi của anh căng ra ôm sát lấy tấm lưng. Dù có đứng xa tận năm mét thì cô vẫn trông thấy những cơ bắp đó – một quang cảnh của những đụn cát nhấp nhô, duyên dáng, mênh mông. Thường thì cô sẽ cố ngoảnh mặt làm ngơ, nhưng lần này cô mặc cho ánh mắt mình dán chặt vào tấm lưng anh trong giây lát. Mình có thể chạm vào đó, cô thầm nghĩ, nếu cả hai kết hôn. Mình sẽ chìm vào giấc ngủ trong vòng tay tuyệt vời đó. Phom người đó, giống như một ảo giác vậy. Vững chãi đến mức chẳng gió cát nào lay chuyển được.
Điều khiến cô bất ngờ là cảm giác thanh thản khi anh đứng lên và nhìn thấy cô, nét mặt anh rạng ngời một cách nhẹ nhàng với niềm vui mà đến cả người hàng xóm cũng nhận thấy và tự cáo lui. Nayir buộc lại đoạn dây cuối cùng rồi vứt nó lại trên mặt đất, một cử chỉ tuyên bố chắc chắn rằng anh sẽ vứt bỏ bất cứ thứ gì chỉ vì cô, và trong giây lát, hàng triệu những nghi hoặc trong cô như tan biến hết.
Rồi cô tự nhủ mình đừng trở thành kẻ ngốc.
“Sabah al-khayr.” Cô lên tiếng. Chúc buổi sáng tốt lành.
Anh kiềm chế ánh nhìn da diết của mình và giản dị chào đáp cô “Chúc buổi sáng tốt lành.” Cô không đeo khăn che mặt. Cô không đeo nó ở chỗ làm, vậy thì sao cô phải tỏ vẻ mộ đạo ở đây chứ?
Hai người vẫn nói chuyện qua điện thoại, nhưng đây là lần đầu tiên cô gặp anh kể từ buổi tối anh ngỏ lời cầu hôn. Anh đang mặc chiếc áo choàng xanh dương yêu thích quen thuộc của mình. Anh đã cởi bỏ chiếc khăn đội đầu, và mái tóc quăn đen ngắn của anh ánh lên trong nắng. Đôi gò má anh ửng hổng, bụi đất bám dính trên đôi xăng-đan, sự tự tin trên đôi vai anh, tất cả đã nói với cô rằng gần đây anh đã ra ngoài sa mạc. Anh đưa các gia đình đi du ngoạn sa mạc để giúp họ nối lại cội nguồn Bedouin của mình hoặc đơn thuần chỉ để họ có những trải nghiệm ở vùng đất hoang vu. Khi cần, anh làm công việc cứu hộ.
“Em hy vọng là mình không đến không đúng lúc.” Cô nói.
“Tất nhiên là không rồi.” Anh liếc nhìn qua vai cô, một cử chỉ mà cô hiểu ngay rằng Ai đã đưa em đến đây? Và liệu anh ta có ổn không khi chúng ta nói chuyện?
“Ayman, em họ em, cho em đi nhờ.” Cô nói. “Cậu ấy vừa đi mua thuốc lá rồi.”
Nayir gật đầu, có lẽ tốt hơn hết là chấp nhận việc cả hai người lúc này đang ở một mình với nhau là không thích hợp khi lời cầu hôn vẫn còn đó. Anh bắt đầu bước về phía chiếc thuyền của mình. Trời quá nóng khi đứng trong nắng.
“Em xin lỗi đã không gọi cho anh.” Cô nói. “Em phải làm việc ngoài giờ vì một vụ nghiêm trọng.”
“Ồ.” Anh đáp. Nếu quả có lo nghĩ về việc cô không nhiệt tình đáp lại lời cầu hôn, thì anh cùng không thể hiện ra điều ấy. Thay vì đó, anh có vẻ thoải mái, và có thái độ bình thản mà cô cho là quãng thời gian ở sa mạc vừa rồi đã thúc đẩy cảm hứng tôn giáo của anh.
Anh đưa cô lên thuyền và, một chút ngạc nhiên, cô thấy anh đã đặt sẵn một chiếc ô rất lớn ngay phía trên băng ghế gỗ ở boong trên. Cô nghĩ anh đã tính sẵn việc này: đón cô lên thuyên và không đưa cô xuống khoang dưới, nơi họ có thể một mình bên nhau và khuất khỏi tầm nhìn. Hàng xóm có thể để ý và bàn tán. Cô ngồi dưới chiếc ô,cảm thấy vui sướng kỳ lạ, trong khi Nayir lom khom ở góc và tạo thêm một bất ngờ nữa: một chiếc quạt chạy bằng pin bé xíu. Anh bật nó lên và không khí mát dịu lướt qua đôi chân cô. Cô mỉm cười.
“Anh thật chu đáo.”
Anh xin lỗi và trèo xuống thang, rồi một lát sau quay trở lại với một chiếc thùng làm lạnh nhỏ xinh chứa đầy đá, nước đóng chai, và sô-đa. Cô uống Pepsi. Anh ngồi đối diện cô và hơi chếch sang bên để không nhìn thẳng vào mặt cô. Cô nhấp một ngụm nước.
“Có vẻ em đang bận bịu với công việc.” Anh nói.
Vâng, cô muốn đáp lời anh, và em không biết làm thế nào có thể kết hôn và có con, làm mẹ và làm vợ khi phải làm việc mười hai tiếng một ngày, và đôi khi còn nhiều hơn thế. Ngoài điều đó ra, làm sao cô có thể giải thích rằng công việc tẻ ngắt ở phòng thí nghiệm không còn thú vị nữa? Rằng cô đang phải nỗ lực để hối thức chính mình bằng cách tham gia trực tiếp vào công việc điều tra? Rằng thậm chí tuần trước cô đã mạnh dạn nộp đơn lên học viện cảnh sát nữ? Anh sẽ nói gì trước những việc đó đây?
“Em xin lỗi.” Cô nói. “Em đã muốn đến sớm hơn, nhưng đúng vậy, công việc của em bận quá mức.”
Anh gật đầu. “Thực ra, em đến rất đúng lúc.” Anh nói. “Anh đã ra ngoài sa mạc. Anh vừa mới về đêm qua.”
“Anh đi làm sao?”
“Ừ. Anh đã đưa một gia đình đi Empty Quarter (1).”
(1) Tức Rubai Khali, sa mạc rộng khoảng 650.000 km2
“Em chưa từng bao giờ ra đó.” Cô nói.
“Ở đó đẹp lắm. Và đủ an toàn, nếu em chuẩn bị chu đáo.” Anh đưa mắt nhìn cô, cái nhìn khá táo bạo. Rồi anh quay lại nhìn đăm đăm về phía biển. Cô nhận ra có điều gì đó đã thay đổi ở anh, như thể một sự bất ổn sâu sắc đã quẫy đạp và rốt cuộc đã trở lại đúng vị trí.
Bỗng nhiên cô giật mình hoảng hốt. Cô đã hai mươi chín rồi và cô nên thấy phải gấp gáp kết hôn, nhưng thay vào đó cô lại thấy sợ hãi. Cô có thể hình dung khuôn mặt thất vọng nặng nề của bố mình như thể ông đang đứng trước mặt cô. Nếu mẹ cô còn sống, chắc bà sẽ khóc khi thấy cô ở tuổi này rồi mà vẫn chưa lấy chồng.
“Em đã suy nghĩ thêm về lời cầu hôn của anh chưa?” Anh hỏi.
“Rồi.” Họ chuyển sang chủ đề này nhanh quá. Cô cảm giác như họ đang trượt bánh trong một vụ va chạm.
“Ừ.” Anh nói.
Cô hoàn toàn không suy nghĩ được gì nữa. Chỉ có một điều duy nhất mà cô ý thức được là nếu cô nói không, cô sẽ làm anh tổn thương không thể nào khỏa lấp hết được.
“Em đã nộp đơn lên học viện cảnh sát.” Cô buột miệng.
Anh nhìn cô dò xét một lúc khiến cô thây bối rối. Rồi anh nhìn xuống đôi tay mình, và cô bắt gặp nụ cười thoáng hiện trên gương mặt anh. “Đó là một bước tiến dài đấy.” Anh nói.
“Vâng.”
Anh bước đến ngồi cạnh cô. Trong giây lát tưởng như anh sẽ nắm tay cô, nhưng anh đã kiềm chế được. “Em có chắc về việc đó không?
“Có.” Cô vội vàng đáp. “Em chắc.”
“Em không muốn làm việc ở phòng thí nghiệm nữa sao?”
“Vâng.”
“Nhưng làm thế nào em trở thành cảnh sát đây?” Anh hỏi.
“Em không biết nữa. Em muốn được làm việc ở Đội Trọng án. Em muốn trở thành thám tử.”
Anh nhìn vào mắt cô, cái nhìn với vẻ hoảng loạn dữ dội. “Trước đây anh đã nói điều này rồi, nhưng anh vẫn muốn em biết rằng dù có chuyện gì đi chăng nữa, chúng ta sẽ tìm cách tháo gỡ.”
Cô nắm lấy tay anh, và nhận ra rằng tay cô đang run rẩy. Anh cũng nhận ra điều đó, và anh siết chặt đôi tay cô trong tay mình. Đôi mắt anh không rời gương mặt cô, và ánh nhìn đó nói rằng Hãy nói đồng ý, đồng ý…
“Em đồng ý.” Cô nói.
“Đồng ý, em sẽ cưới anh chứ?”
Cô gật đầu. “Đó là câu trả lời của em – Em đồng ý.”
Anh cười theo cách cô chưa từng thấy bao giờ, một nụ cười rạng ngời hạnh phúc. Anh đưa một tay lên mặt cô xoa dịu nó, nhưng nụ cười vẫn nở rộng. Cô mỉm cười vói anh.
Đúng lúc đó thì người hàng xóm bước ra khỏi thuyền của ông ta. Nayir buông tay cô và vội vàng đứng dậy. Ông ta chắc là không để ý họ ngồi ở đây, nhưng với Nayir thì có thể ông ta giống như Chúa trời ngồi trong đó đánh giá hành động không chính đáng của họ ở nơi công cộng.
Ỉu xìu, Katya đứng dậy. “Có lẽ,” cô nói, “tốt hơn hết là em quay về làm việc đây.”